Vertelwerk
Wat betekent vertel'werk'? Vertellen doen we dagelijks, net als lopen. Je zult zeggen, dat is toch geen werken? Een praatje over de heg, of met een collega bij de koffieautomaat, een kind dat thuis vertelt hoe het op school was... Maar het gaat hier om de vraag, wat een praatje tot een verhaal maakt. Is dat vooral een kwestie van een spannend onderwerp? Dan heeft een kind al een heel verhaal! Of gaat het er ook om hoe je vertelt? Daarover gaat het nieuwe blog van Jac Vroemen. Het wordt een voortzetting van 'Ode aan de Olifant', het handboek over 'vertellen als levenskunst'.
Een verhaal heeft iets afgeronds, een samenhang. Ik moet vaak denken aan ouderwets foto's maken: je kiest een bepaalde 'uitsnede'. Misschien laat je bepaalde voorwerpen opzettelijk weg uit het beeld, en kies je details die je juist wilt belichten. Sommige mensen doen dat van nature. Ook het kleinste voorval van die dag, of een toevallige herinnering, vertellen zij zó, dat het leuk is om naar te luisteren. Het zijn de geboren vertellers. Het gaat vanzelf. Het wordt dan ook geen chronologisch verslag, maar een verhaal, soms zomaar in de deuropening...
In vertelcursussen ervaar ik dat veel meer mensen in aanleg goede vertellers zijn dan die paar die in het gewone leven opvallen. Verlegenheid of ongeoefendheid zit hen vaak in de weg. Sommigen hebben nota bene voor de klas gestaan, of moeten veel mondeling communiceren in een beroep in de zorg. Desondanks gaat het vertellen van een korter of langer verhaal, in de juiste situatie en op het goede moment, ze lang niet altijd gemakkelijk af. Sommigen kunnen het op papier wel, maar ze voelen zich te kwetsbaar als ze aan het woord moeten komen.
De vraag is trouwens of dat laatste altijd zin heeft. Niet iedereen hoeft van zichzelf zo nodig te vertellen. Er zijn behalve geboren vertellers ook geboren luisteraars.
Maar in een vertelgroepje maak ik zinvolle verschuivingen mee. Je krijgt meer zelfvertrouwen, waardoor in de geboren luisteraar toch ook de verteller tot leven komt, en – wat minstens zo belangrijk is – de geboren verteller meer gaat luisteren.
Luisteren naar wat? Wat is de vertelstof, met andere woorden, waar komen de verhalen vandaan?
Je leert in de eerste plaats hoe je van een herinnering een verhaal maakt; een verhaal waar anderen graag naar luisteren. Je krijgt animerende reacties op je sterkere en – na gegroeide vertrouwdheid – ook op verbeterpunten, zoals verstaanbaarheid, tempo, woordkeus, gebruik van beelden, en in het algemeen, je presentie.
Goede feedback versterkt zelfvertrouwen.
Mij heeft het geleerd dat vertellen, met meer aandacht voor jouw verhaal, heilzaam werkt. Je voelt je een stuk beter door zo te kunnen vertellen, het helpt zelfs bij depressies.
Bekijk je het effect in breder verband, dan heeft het een gunstige invloed op je mondelinge communicatie in allerlei situaties. Wie goed getimed kan schakelen naar vertellen, doorbreekt saaiheid, wint aandacht en overtuigt. Kortom, vertellen werkt.
http://vertelblogjac.blogspot.nl/2012/08/intro-vertelblog.html