Anna, godin van eigen bodem
Ik ben Anna, moedergodin van Nederland
Alle andere godinnen zijn mijn dochters
met elk hun eigen kwaliteit en kracht
En hoewel onze gezichten verschillen
zijn we uiteindelijk één godin
Zittend aan mijn spinnewiel
spin ik draden waarmee ik alles en iedereen verbind
Zo weef ik het web van jouw leven
Ana of Anna betekent moedergodin. In een ver verleden vereerde men haar in Nederland al onder deze naam. In Drenthe is zij nog terug te vinden in volksverhalen als Spin An (spinnenwiel Anna) of AnnA. De beeldend kunstenaar, paleoantropoloog... en archeoloog Jan Evert Musch ontdekte in 1993 dat zij zelfs vanuit de lucht in het landschap bij Anloo (An/Loo betekent het dorp van An ) is te zien als een vrouwenfiguur die spint. Ook zijn er nog veel plaatsnamen in Nederland waarin haar gekerstende naam voorkomt bijvoorbeeld St. Annaland in Tholen en St. Anna ter Muiden in Zeeland en St. Annaparochie in Friesland.
Een gekerstende vorm van de moedergodin Anna is de heilige Anna, de moeder van Maria. In Nederland bestaat er nog een plek waar St. Anna wordt vereerd. In de kapel en kerk van Molenschot (Noord-Brabant) staat zowel in de kapel als in de ker...k een beeld van haar met Maria als kind. De Anna-verering in Molenschot begon in 1844 toen de vervallen Maria-kapel was gerestaureerd en aan Anna werd toegewijd. Haar feestdag op 26 juli ging gepaard met een kermis en een jaarmarkt, en uit omliggende dorpen en steden werden bedevaarten naar Molenschot gehouden.
Later verwaterde dit en werden deze tochten niet meer gesteund door de parochie. Dit betekent echter niet dat de verering is opgehouden. Volgens volksverhalen wordt Anna gezien als een hemelse koppelaarster, vandaar dat zij nog dagelijks bezoekers trekt van (meestal) vrouwen die tot haar bidden.
St. Anneke geef me een manneke
Hetzij groot
Hetzij klein
We zullen er tevreden mee zijn
Dat er nog steeds vrouwen naar de Annakapel in Molenschot gaan, is mede te danken aan bladen als ‘Ouders van nu’ en ‘Happinez’, die verhalen hebben gepubliceerd van vrouwen die na hun bedevaart een partner hebben gevonden. Mijn persoonlijke ervaring is dat Anna sterk kan uitwerken als je tevens een kopie van haar beeld in je huis neerzet. Een vriendin die Anna in Molenschot een bezoek had gebracht en een kopie van het beeld uit de kapel cadeau had gekregen, kwam daarna in contact met vijf leuke mannen en toen was het weer moeilijk kiezen!
Tekst: Ineke Bergman
illustratie: Pol Wijnberg